Bu yıl on dokuzuncusu düzenlenen Açık Radyo Dinleyici Destek Projesi kapsamında hazırladığımız bu haftaki programımızda dayanışma ve destek ruhunu yansıtan kolektif albümlerden bahsettik. Program boyunca; birçok sanatçının farklı amaçlar için bir araya gelerek seslendirdiği Nathalie, La tendresse ve Résiste gibi klasikleşmiş parçaları dinledik.
Programın açılışını, Fransa’da uzun yıllardır evsizlere ya da dar gelirlilere yiyecek desteği sağlanmasına katkıda bulunan Les restos du cœur organizasyonunu yararına, bu yıl düzenlenen Les Enfoirés konserinin kayıtlarının yer aldığı yepyeni albümdeki bir şarkıyla yaptık. Zazie, Soprano, Patrick Bruel ve Anne Sila; Calogero’nun ünlü parçalarından En apesanteur’ü seslendirdiler hep birlikte.
Pierre Bergé ve Line Renaud'nun öncülüğünde AIDS'le mücadele amacıyla kurulan Sidaction, özellikle seksenli ve doksanlı yıllarda pek çok kişinin ölümüne neden olan bu hastalığın tedavisine yönelik araştırmalara destek sağlamayı hedefliyordu. Sadece 1994’te çeşitli televizyon programları ve röportajlar sayesinde 45 milyon Euro’ya yakın bir bağış toplanmıştı. O günden beri de farklı konserler, albümler ve programlar aracılığıyla faaliyetlerine devam ediyor Sidaction. Bu kapsamda 2014 yılında Pascal Obispo ve Lionel Florence, kırk iki sanatçıyı dernek yararına kolektif bir albüm hazırlamak üzere bir araya getirdi. "Kiss & Love" adlı albümde; Françoise Hardy’den Serge Lama’ya, Francis Cabrel’den Alain Souchon’a pek çok ünlü isim, Fransız müziğinin en sevilen şarkılarını düet formatında seslendirdi.
2014’te piyasaya çıkan "Chanter pour celles" adlı albümde, Nicoletta, Liane Foly ve Chimène Bady gibi farklı jenerasyonlardan gelen sanatçılar, kadınların mücadelesine adanan Femme liberée, L’aziza ya da Respect gibi ünlü şarkıları yorumlamıştı. Albüm, Joyce Jonathan’ın seslendirdiği Résiste (Diren) adlı parçayla açılıyordu. 1981’de ilk kez France Gall tarafından yorumlanan Michel Berger imzalı şarkı, 45’lik olarak piyasaya çıktığında da beş yüz binin üzerinde bir satış rakamına ulaşmıştı. Şu sözlerle başlıyordu parça: "Sana yönetilen bir hayat tasarlıyorlarsa eğer, çabucak unutacağın, Seni ruhsuz bir müzikle dans ettiriyorlarsa eğer, Terk edilen bir sevgili gibi, Hayatın orada olmadığının farkına varırsan eğer, sabah kalktığında nereye gittiğini bilmeden: Diren, İspat et varlığını, Ara mutluluğu her yerde, git, reddet bu bencil dünyayı"…
2004 yılında yayınlanan "Libres de Chanter pour Paroles de Femmes" adlı albümde, on beş kadın şarkıcı bir araya gelmiş ve kadın isimlerini taşıyan farklı dönemlere ait on beş şarkıyı yorumlamıştı. Bu sanatçılar arasında Jenifer, Amel Bent, Natasha St Pier ve Irène Jacob gibi isimler göze çarpıyordu. Yorumladıkları şarkılar arasında da Aline, Michèle, Mathilde ve Gabrielle gibi Fransız müzik tarihine geçmiş birçok eser yer alıyordu. Bunlardan biri de, Gilbert Bécaud'nun 1964’teki Moskova turnesi sonrasında, soğuk savaş döneminin tam ortasında, Amerikan kültürünün neredeyse tüm dünyayı işgal ettiği bir ortamda, Pierre Delanoë ile birlikte yazıp bestelediği Nathalie idi. Şarkıda Moskova’yı ziyaret eden bir adama şehri gezdiren Nathalie adlı güzel rehberden bahsediyordu sanatçı ve bu ikili arasında bir aşk filizleniyordu nihayetinde. Şarkı, ilerleyen dönemde Fransız müziğinin klasikleri arasına girdi, hatta Bécaud 1983’te şarkının devamı niteliğini taşıyan ve Nathalie’nin on dokuz yıl önce dünyaya gelen kızını konu alan La fille de Nathalie’yi kaydetti. Georges Chelon, Patrick Bruel ve Adamo gibi pek çok erkek sanatçının da yorumladığı parçayı bu albümde, Fransız pop müziğinin yükselen kadın yıldızlarından Shy'm'ın sesinden dinleme şansını elde etmiştik.
Enrico Macias 2018 yılında, en sevilen şarkılarından olan ve Fransa'nın kuzeyinde yaşayan insanları konu alan Les gens du nord'u 1988 doğumlu Pauline ile birlikte yeniden yorumlamıştı. Parça, o yıl piyasaya çıkan aynı adlı albümde yer alıyordu. Söz konusu albümde Alain Souchon, Line Renaud ve Arno gibi sanatçılar bir araya gelip Fransa’nın kuzeyini konu alan ünlü şarkıları seslendirmişti. Aktör Dany Boon’un öncülüğünde gerçekleşen bu projeden elde edilen gelir ise Ch’ti Fonds adlı organizasyon aracılığıyla ülkenin kuzeyindeki Nord-Pas-de-Calais bölgesi sakinlerine bağışlanmıştı.
Maddi durumu iyi olmayan kişilere yemek yardımı yapan Les restos du cœur organizasyonu kapsamında her yıl bir konser düzenleniyor ve hem bu konserden hem de CD ve DVD satışlarından elde edilen gelir bu organizasyona bağışlanıyor. Komedyen Coluche tarafından hayata geçirilen bu projenin başkanlığını ilerleyen dönemde Jean-Jacques Goldman yapmış, Goldman ayrıca 2016’ya kadar tüm konserlerde boy göstermişti. Son altı yıldır konserlere katılmıyor sanatçı ama onun şarkıları meslektaşları tarafından yorumlanmaya devam ediyor. Bu yıl da Goldman’ın 1987 tarihli Il changeait la vie adlı parçasını seslendirdi Les Enfoirés üyeleri. Parçasında, yaptıkları işten zevk alan, bu işe her şeylerini veren sıradan insanların hayatı nasıl değiştirebileceklerinden bahsediyordu Goldman. Parça akıllara, yirmi yedi yıldır insanların hayatına bir şeyler katani onların hayatını değiştiren Açık Radyo'yu da getiriyor. Öte yandan Jean-Jacques Goldman şarkının farklı bir versiyonunu, koronavirüs salgınının en hararetli günlerinde, sağlık çalışanları için de yorumlamıştı.
Bugün artık koronavirüs salgını etkisini yavaş yavaş yitiriyor gibi gözükse de bundan iki yıl önce büyük bir belirsizlik hâkimdi. Farklı sanatçılar da bu nedenle bir araya gelip hem kendilerine hem de tüm insanlığa moral verebilmek için çeşitli online etkinlikler düzenliyordu. Bu kolektif etkinliklerin en ilginçlerinden biri de bundan 2020’nin Nisan ayında gerçekleşmişti. Oyuncu Valentin Vander, kırk beş farklı müzisyenden Bourvil’in La tendresse adlı şarkısını karantina koşulları altında görüntülü şekilde yorumlamasını istemiş, daha sonra bu yorumları kendi imkânlarıyla bir araya getirip bundan tek bir şarkı yaratmıştı. Aynı zamanda yine kısıtlı şartlarda bir video klip de oluşturmuştu Vander bu görüntülerden. Söz konusu klip, Youtube’da milyonlarca kez görüntülenmiş ve bu sayede parça, o döneme ait gayri resmi marşlardan biri haline gelmişti. Şarkıda insanın her koşul altında, bir şekilde yaşama devam edebileceğinden ama sevgi olmadan yaşayamayacağından bahsediyordu Bourvil. Parçadaki: “Çalışmak şart ama eğer hiçbir şey yapmadan beklemek gerekirse haftalarca, insan buna da alışır” sözleri de o dönemde tüm programlarını iptal etmek zorunda kalan sanatçılarla birebir uyuşuyordu. Bu parçadan elde edilen tüm gelirin Fransa’daki hastanelere destek amacıyla kullanıldığını da hatırlatalım.
Matthieu Chedid ya da sahne adıyla M’in öncülüğünde, Malili müzisyenler Fatoumata Diawara ile Toumani ve Sidiki Diabaté’nin bir araya gelmesiyle kurulan Lamomali grubunun 2017 tarihli aynı adlı albümünde Solidarité (Dayanışma) adlı bir parça da yer alıyordu. M bu şarkıda; Santigold, Hiba Tawaji, Ibrahim Maalouf, Seu Jorge, Nekfeu, Youssou N’Dour ve Sanjay Khan gibi uluslararası bir müzisyen grubuyla bir araya gelmişti.
Şarkıcı / Yorumcu | Parça Adı | Albüm Adı | Süre |
---|---|---|---|
Les Enfoirés | En apesanteur | Un Air D'Enfoirés | 3:24 |
Tina Arena & Garou | J'en rêve encore | Kiss & Love | 4:30 |
Joyce Jonathan | Résiste | Chanter pour celles | 3:56 |
Shy'm | Nathalie | Libres de Chanter Pour Paroles de Femmes | 4:09 |
Enrico Macias & Pauline | Les gens du nord | Les gens du nord | 2:34 |
Les Enfoirés | Il chageait la vie | Un Air D'Enfoirés | 5:23 |
Symphonie confinée | La tendresse | La tendresse | 3:58 |
M, Toumani Diabaté & Sidiki Diabaté | Solidarité | Lamomali | 3:15 |